E qetetse ho nchafatsoa ka la 21 Hlakola, 2023 ke Roger Kaufman
Litšoantšo tsa sebaka se setle ka mokhoa o makatsang + lipolelo tse 20 tsa sehlopha sa linaleli
"Melala ea linaleli e tšoana le likhatiso tsa menoana - e 'ngoe le e 'ngoe e ikhethile." - Robert Williams
“Melalatladi ya dinaledi ke dikago tša legohle tšeo dilo tše dingwe ka moka di bopilwego ka tšona.” - Neil Turok
"Melala ea linaleli e tšoana le polokelo ea matlotlo e sa feleng, e tletseng lintho tse makatsang le tse ntle." – Megan Donahue
“Melala e joalo lipale, tse re bolellang ka lintho tse etsahetseng nakong e fetileng le tse re thusang ho utloisisa bokamoso.” - Laura Ferrarese
Melala ea linaleli e na le linaleli tse libilione, se seng le se seng historing ea e tlameha ho bolela. ” - Tanya Harrison
“Melala ea linaleli ke tšiea ea linaleli, libaka tseo ho tsona bophelo le dinaledi di a tswalwa.” – Abraham Loebe
Molalatladi o mong le o mong wa dinaledi ho na le diphiri tse emetseng ho sibollwa le ho manollwa. - Lucianne Walkowicz
Sehlopha sa linaleli ke seipone sa bokahohle seo ho sona re ka fumanang lipotso tsa rōna tse tebileng.” - Carl Sagan
Sehlopha sa linaleli ha se feela sebaka se tletseng linaleli, empa hape ke sebaka se tletseng litoro. - Vera Rubin
“Boholong ba bokahohle, sehlopha sa linaleli se seng le se seng se tšoana le sehlekehleke Ho feta linaleli." – Edwin Hubble
“Molalatladi wa dinaledi ke karolo e nyenyane ya legohle, eupša ke karolo ya bohlokwa ya go kwešiša tlhaloso e kgolo.” - Neil de Grasse Tyson
“Ha re sheba sepakapaka, re bona linaleli. Empa ha re sheba haufi-ufi, re bona lihlopha tsa linaleli tse ipatileng ka mor’a linaleli.” - Jocelyn Bell Burnell
“Ka har'a sehlopha sa linaleli seo e tletseng bophelo le linaleli, re ikutloa re le banyenyane, empa hape re karolo ea ntho e kholoanyane.” - Stephen Hawking
Sehlopha sa linaleli se tšoana le mosebetsi o moholohali oa bonono o entsoeng ke matla a tlhaho. – Maggie Aderin-Pocock
“Ka har’a sehlopha sa linaleli se tletseng linaleli le khase, mpho Kamehla ho na le sebaka se lekaneng bakeng sa litšibollo tse ncha.” - Andrea Ghez
Sehlopha sa linaleli se tšoana le seipone se re bontšang nako e fetileng, ea hona joale le nakong e tlang lipontšo." – Avi Loeb
Sehlopheng se seng le se seng sa linaleli ho na le linaleli leben le ho shoa, empa sehlopha sa linaleli ka bolona se tla sala ’me se tla tsoela pele se phela.” - Martin Rees
Botebong ba sehlopha sa linaleli ho na le mefuta e mengata e tsotehang ea linaleli, lipolanete, li-nebula le masoba a matšo.” – Chris Impey
“Melala ea linaleli ke phello ea matla a khoheli a hulang linaleli le khase hammoho ho etsa ntho e le ’ngoe ho etsa sebopeho se setle sa bokahohle.” – Priyamvada Natarajan
"Melala ea linaleli ke likristale tsa bokahohle, tse hlahang lefifing la sebaka." – Harlow Shapley
Litšoantšo tse makatsang tsa bokahohle tse hapiloeng ke NASA: litšoantšo tsa sebaka sa mahala
Bokahohle ke tikoloho e fapaneng ka mokhoa o makatsang le e tsotehang e nang le liphiri tse ngata le botle.
Ka lebaka la mosebetsi o tsoileng matsoho oa NASA le mekhatlo e meng ea sepakapaka e re lumella ho sheba bokahohle ho feta leha e le neng pele le ho fana ka letlotlo la litšoantšo tse hlasimollang. sibolla.
Litšoantšo tsena li re bontša botle ba lihlopha tsa linaleli, linaleli, lipolanete le lihloliloeng tse ling tsa leholimo ’me li re thusa ho manolla liphiri tse hlollang tsa bokahohle. Videong ena re sheba tse ling tsa litšoantšo tse tsotehang le tse ntle tsa sebaka seo NASA e se nkileng ho theosa le lilemo.
Ho tloha ho li-nebula tse khanyang le lihlopha tsa linaleli tse pota-potileng ho ea ho lipolanete tse nyenyane le li-comet, litšoantšo tsena li etsa hore bokahohle bo be le bophelo. bophelo 'me u re bontše hore na re le ba banyenyane hakae empa re hlolla hakae har'a boholo bona bo ke keng ba nahanoa.
mohloli o moholo: TseboXXL
Baleha bophelong ba letsatsi le letsatsi ka litšoantšo tsena tse hlollang tsa sebaka
Tlhaloso e fapaneng (ka Sejeremane) ea botle bo tsotehang litšoantšo tsa sebaka:
Sehlopha sa linaleli sa likhele
Sehlopha sa linaleli sa likhele
Venus, Mercury le Khoeli
Orion ea Spitzer
Nebula ea Spirograph
Sehlopha sa linaleli se sehlopheng sa Virgo
Mercury le Venus holim'a Paris
Matheba a khanyang letsatsing le khutsitseng
Sehlopha sa linaleli se sa tloaelehang
Seteishene se seholo sa sepaka-paka holim'a Lefatše
Lekola sebaka, bohle Tag ponelopele ea setšoantšo sa litšoantšo tse ntle tsa sebaka se setle ka tlhaloso ea Sejeremane ho tsoa ho NASA
Tlhaloso ea lentsoe "Universe":
Bokahohle bo bolela ntho e 'ngoe le e 'ngoe e teng, ho akarelletsa le ntho, matla, nako le sebaka, hammoho le melao ea tlhaho e li laolang.
E kenyelletsa lihlopha tsohle tsa linaleli, linaleli, lipolanete, li-nebulae, likoti tse ntšo, lintho tse lefifi, mahlaseli a kotsi le lintho tse ling tsohle tse teng bokahohleng.
Bokahohle hangata ho nahanoa e le bo ke keng ba lekanngoa, kapa bonyane bo boholo bo ke keng ba lekanngoa, kaha bo atoloha ho ea fihla moo re ka lekanyang ka mekhoa ea morao-rao ea saense, mohlomong le ho feta moo.
Bokahohle bo ile ba bōptjoa hoo e ka bang lilemo tse libilione tse 13,8 tse fetileng ke seo ho thoeng ke “Big Bang,” e leng ho phatloha ho ileng ha etsa hore ntho e ’ngoe le e ’ngoe e tsamaee.
Ho tloha ka nako eo, bokahohle bo ’nile ba tsoela pele ho atoloha le ho kokobela, ’me lintho le matla tse bokahohleng li ’nile tsa fetoha lintho tse sa tšoaneng tseo re li etsang. heute ho tseba ho bona.
Thuto ea bokahohle ke lekala la bohlokoa la bolepi ba linaleli le fisiks. Bo-rasaense ba sebelisa libonela-hōle, lisebelisoa tsa sepaka-pakeng le lisebelisoa tse ling ho ithuta ka sebōpeho le litšobotsi tsa bokahohle ho atolosa tsebo ea rōna ea ho bōptjoa ha bokahohle le ho iphetola ha lintho.
Na ke lokela ho tseba ntho leha e le efe e ’ngoe e thabisang ka bokahohle?
Bokahohle bo fana ka liketsahalo tse ngata tse hlollang le lintho tse sibolotsoeng. Mehlala ke ena:
- Bokahohle boa Atoloha: Bokahohle esale bo ntse bo atoloha ho tloha ka ho Bang ho Hoholo. Katoloso e hlile e potlaka, ho bolelang hore sebaka se pakeng tsa melala ea linaleli se ntse se hola ka potlako le ka potlako.
- Matla a Lefifi: Lebaka la katoloso e potlakileng ea Bokahohle ke matla a mohlolo e bitsoang matla a lefifi, a etsang karolo e khōlō ea bokahohle.
- Black Holes: Mokoti o motšo ke sebaka se sebakeng seo matla a khoheli a leng matla hoo ho seng letho, esita le leseli, le ka balehang. Li hlaha ha linaleli tse khōlōhali li putlama qetellong ea bophelo ba tsona.
- Dark Matter: Ho ba teng ha ntho e lefifi ho pakiloe ke matla a khoheli a eona nthong e bonahalang, empa eona mofuta mme tlhamo e ntse e le sephiri.
- Li-exoplanets: Lilemong tsa morao tjena, bo-rasaense ba sibollotse lipolanete tse likete ka ntle ho setsi sa rona sa potoloho ea lipolanete, tse bitsoang li-exoplanet, Monyetla oa bophelo ho ba bang Ho arolelana bokahohle.
- Mahlaseli a Cosmic Background Radiation: Mahlaseli a bokahohleng ke mahlaseli a hlahisoang ke bokahohle ba pele ha bo ne bo le lilemo tse 380.000 feela. Ho ithuta mahlaseli ana ho fana ka boitsebiso ba bohlokoa mabapi le maemo a qalong a bokahohle.
- Maqhubu a khoheli: Maqhubu a khoheli ke likhothaletso tse nyenyane tsa nako ea sepaka-pakeng tse bakoang ke ho tsamaea ha lintho tse khōlōhali. Li ile tsa fumanoa ka lekhetlo la pele ka 2015 'me li fana ka mokhoa o mocha oa ho ithuta bokahohle.
Tsena ke tse ling tsa likarolo tse hlollang tsa bokahohle. Ho na le lintho tse ling tse ngata tse sibolotsoeng le liketsahalo tse eketsang kutloisiso ea rona ea bokahohle.
FAQ bokahohle bakeng sa babali ba kapele
Bokahohle ke eng?
Bokahohle ke sebaka se nang le lintho tsohle, matla 'ohle le melao eohle ea tlhaho.
Bokahohle bo na le lilemo tse kae?
Bokahohle bo na le lilemo tse ka bang limilione tse likete tse 13,8.
Leholimo le leholo hakae?
Ho hakanngoa hore bokahohle bo ka ba lilemo tse libilione tse 93 tsa khanya.
Bokahohle bo bakoa ke eng?
Tšimoloho ea bokahohle ke “Big Bang,” ketsahalo ea lilemong tse libilione tse 13,8 tse fetileng moo bokahohle bo ileng ba bopeha ba ba ba atoloha boemong bo chesang ka tsela e ke keng ea lekanngoa, bo teteaneng.
Dark Matter ke Eng?
Taba e lefifi ke mofuta o sa bonahaleng le oo pele o neng o sa hlalosoe oa taba o bonoang ka phello ea matla a khoheli nthong e bonahalang.
Black Holes ke eng?
Likoti tse ntšo ke libaka tse sebakeng seo matla a khoheli a leng matla hoo ho seng letho, leha e le leseli, le ka balehang. Li hlaha ha linaleli tse khōlōhali li putlama qetellong ea bophelo ba tsona.
ho na le lihlopha tse kae tsa linaleli bokahohleng?
Ho hakanngoa hore ho na le lihlopha tsa linaleli tse libilione tse makholo a ’maloa bokahohleng bo bonahalang.
Na ho na le bophelo bokahohleng?
Hore na ho na le bophelo bokahohleng ha ho tsejoe. Leha ho le joalo, ho na le bopaki bo ntseng bo eketseha ba hore lipolanete tse ling le likhoeli tse bokahohleng li ka ’na tsa e-ba le maemo a ka tšehetsang bophelo.
Mahlaseli a bokahohleng ke afe?
Mahlaseli a bokahohleng ke mahlaseli a hlahisoang ke bokahohle ba pele ha bo ne bo le lilemo tse 380.000 XNUMX feela. Ho ithuta mahlaseli ana ho fana ka boitsebiso ba bohlokoa mabapi le maemo a qalong a bokahohle.
Maqhubu a khoheli ke eng?
Maqhubu a khoheli ke likhothaletso tse nyane tsa nako ea sepaka-pakeng tse entsoeng ke motsamao oa lintho tse kholo haholo. Li ile tsa fumanoa ka lekhetlo la pele ka 2015 'me li fana ka mokhoa o mocha oa ho ithuta bokahohle.
KE LEBOHA ka litšoantšo tse ntle, boiphihlelo.
Ka litumeliso tse mofuthu
Ke leboha hape 🙂